انواع شیر گازی
از جمله پرکاربردترین شیرالات در ساختمان و مصارف صنعتی انواع شیر گازی یا شیرالات دسته گازی هستند که در در این نوشته به بررسی انواع آنها میپردازیم. همانطور که میدانید انواع شیرالات برای قطع و وصل جریان سیال در حال عبور و همچنین کنترل میزان عبور آن از مسیر لوله کشی و تاسیسات کاربرد دارند. از جمله سیالاتی که انواع شیر گازی در خطوط لوله کشی گاز و آب و دستگاه های مورد نظر استفاده میشوند, میتوان به آب سرد و گرم مصرفی, گاز طبیعی,باد و هوا, آب سیستم های گرمایشی مانند شوفاژ و پکیج و در مصارف صنعتی مواد غذایی, میعانات گازی و سیالات نفت و پتروشیمی اشاره نمود.
در موارد مختلف ممکن است بتوان از انواع شیرالات فلکه ای و کشویی استفاده نمود, اما به دلیل اینکه در لوله کشی گاز خانگی, صرفا مجاز به استفاده از این نوع شیرالات هستیم, به همین دلیل این نوع شیرالات توپی Ball Valve در ایران به نام شیر گازی شناخته میشوند.
شیر گازی چیست
همانطور که ذکر شد, شیر گازی نوع شیر توپی است که دارای اهرمی منحصر به فردی بوده که با نام شیر دسته گازی هم شناخته میشوند. معمولا شیرالات گازی یا دسته گازی به انواع شیر گازی گاز و شیر گازی غیر گازی یا غیر تایید تقسیم بندی میشوند. محدوده باز و بسته کردن انواع شیر گازی 90 درجه بوده و به شیرهای ربع گرد نیز معروف هستند.
شیرگازی استاندارد, نوعی شیرگازی است که برای استفاده در لوله کشی گاز خانگی استانداردهای مورد نیاز را گرفته و در لوله کشی گاز ساختمان فقط بایستی از این نوع شیرالات استفاده کرد. این نوع شیرالات حتما بایستی از جنس فلز برن با توپی فلزی بوده و معمولا دبی کمتری نسبت به شیرالات غیرگازی دارند. البته در سالهای اخیر برخی کارخانجات انواع شیر گازی فول دبی با ظرفیت عبور بیشتری هم تولید کرده اند. این نوع شیرالات معمولا با بدنه تمام برنجی بدون آبکاری و دسته قرمزرنگ میباشند. معمولا اغلب شیرالات گازی استاندارد ساخت داخل کشور هستند.
برندهای مختلفی نظیر شیر گازی استارکو, آذر,KVC , امین,ایران, ایران شیر, آذران, حقیقی, نگین , 77, سارا, آهارکو, استارکو و بسیاری از مارک های دیگر از تولیدکنندگان مطرح شیر گازی در ایران هستند.
شیر آب گازی
شیر گازی غیر تایید از انواع شیر گازی هستند که استاندارد لازم برای استفاده در لوله کشی گاز را نداشته و بیشتر در خطوط لوله کشی آب و گرمایشی یا موارد دیگر استفاده میشوند. آلیاژ, وزن و نحوه تولید شیرالات گازی میتوانند در تعلق گرفتن نشان استاندارد در شیرالات گازی تاثیر داشته باشند. این نوع شیرالات گازی در انواع برنج بدون آبکاری, ابکاری کروم با دسته آبی و زرد رنگ تولید میشوند. البته فلز برنج استفاده شده در شیرالات گازی دارای منگنز بیشتری نسبت به شیرالات غیرتایید هستند.
شیرهای دسته خروسکی,پکیجی, دسته پروانه ای و شیر نفتی یا شیر حیاتی دسته گازی نیز از انواع شیر گازی غیرتایید محسوب میشوند.
قیمت شیر گازی
قیمت شیر گازی بسته به برند و وزن و کیفیت شیر گازی دارد. از برندهای برتر اب قیمت بالا میتوان به شیر گازی امین اشاره کرد که گران قیمت ترین شیر گازی موجود در بازار است.
شیر گازی در سایز های 1/2 , 3/4 , 1 , 11/4 , 11/2 , 2 , 21/2 ,3 و 4 اینچ تولید شده و البته برخی شرکت های کوچکتر فقط در سایزهای کوچک تولید شیر گازی دارند. در سیستم لوله کشی گاز نوعی شیر گازی به اسم شیر قفلی در ابتدای ورود گاز به ساختمان تعبیه میشود که به دلیل قابلیت نصب قفل آویز روی آن به نام شیر قفلی معروف هستند.
در حال حاضر قیمت شیر گازی 1/2 از حدود 50000 تومان تا 70000 تومان در فروشگاه لوله و اتصالات به فروش میرسد و در خرده کاری لوله کشی گاز برند شیر گازی مهم نبوده و فقط بایستی از انواع شیر گازی استاندارد استفاده شود.
معنی s و o روی شیر گاز
هنگای که دسته شیر گازی با تنه شیر گازی همسو باشد, شیر گازی باز و در حالت o ,و زمانیکه دسته شیر گاز عمود بر خود شیر قرار بگیرد وضعیت بسته یا s میباشند. در بین این دو حالت هم میزان عبور سیال کم و زیاد میشود.
نصب شیرگازی استاندارد در لوله کشی گاز الزامی بوده و به دلیل دبی کمی شیرهای گازی استاندارد بهتر است از انواع شیرهای غیرآبی که دهانه و دبی بیشتری دارند در انواع لوله کشی آب, شوفاژ و باد استفاده شود.